हिमोग्लोबिनची पातळी त्वरीत कशी वाढवायची: अन्न आणि नैसर्गिक टिप्स

हिमोग्लोबिन, लाल रक्तपेशींमध्ये आढळणारे लोहयुक्त प्रोटीन, तुमच्या रक्ताला लाल रंग देते. हे ऑक्सिजन वाहून नेण्यासाठी आणि शरीराच्या सर्व भागांमध्ये पोहोचवण्यासाठी जबाबदार आहे. ऑक्सिजन वाहून नेण्याव्यतिरिक्त, ते कार्बन डाय ऑक्साईड पेशींपासून दूर आणि फुफ्फुसांमध्ये बाहेर काढण्यासाठी वाहून नेते. मूलभूतपणे, हिमोग्लोबिन हे एक अतिशय महत्त्वाचे प्रथिने आहे, जे निरोगी जीवन जगण्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहे.

तुमचे हिमोग्लोबिन कमी झाल्यावर काय होते?

संपूर्ण रक्त गणना (CBC) चाचणी घ्या आणि तुम्हाला अशक्तपणा असू शकतो का ते जाणून घ्या.

हिमोग्लोबिनच्या पातळीत घट झाल्यामुळे शरीराच्या अवयवांना पुरेसा ऑक्सिजन मिळणे कठीण होऊ शकते, ज्यामुळे थकवा, चक्कर येणे, डोकेदुखी, श्वासोच्छवासाचा त्रास, वेगवान हृदय गती, फिकट गुलाबी त्वचा इ. यासारख्या अनेक लक्षणे दिसू शकतात. पातळी कमी होणे रक्तातील हिमोग्लोबिनला ॲनिमिया म्हणतात .

कमी हिमोग्लोबिन पातळी भारतात, विशेषतः महिलांमध्ये सामान्य आहे. प्रौढ पुरुषांसाठी आवश्यक असलेली हिमोग्लोबिनची सामान्य पातळी 14 ते 18 g/dL असते आणि प्रौढ महिलांसाठी ती 12 ते 16 g/dL असते. या पातळीपेक्षा कमी काहीही अशक्तपणा होऊ शकते.  

तुमची हिमोग्लोबिन पातळी सुधारण्यासाठी पुरेसे उपाय योजणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. तुमचा आहार हिमोग्लोबिनच्या संश्लेषणात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावू शकतो आणि हिमोग्लोबिनची इष्टतम पातळी राखू शकतो.

खाली सूचीबद्ध शीर्ष हिमोग्लोबिन खाद्य पदार्थ आहेत जे तुम्हाला तुमची हिमोग्लोबिन पातळी वाढवण्यास मदत करतात:

1. बीटरूट:

बीटरूट नैसर्गिक लोह, मॅग्नेशियम, तांबे, फॉस्फरस आणि जीवनसत्त्वे B1, B2, B6, B12 आणि C सह समृद्ध आहे. या आश्चर्यकारक भाजीमध्ये पोषक तत्वांची संपत्ती हिमोग्लोबिनची संख्या वाढविण्यात आणि लाल रक्तपेशींचे पुनरुत्पादन करण्यास मदत करते. हे कोशिंबीर किंवा शिजवलेल्या स्वरूपात कच्चे सेवन केले जाऊ शकते. वैकल्पिकरित्या, तुम्ही ते मिसळून एक ग्लास बीटरूटचा रस देखील तयार करू शकता.

2. मोरिंगा पाने:

मोरिंगाच्या पानांमध्ये जस्त, लोह , तांबे, मॅग्नेशियम, व्हिटॅमिन ए, बी आणि सी यांसारखी खनिजे भरपूर प्रमाणात असतात. मोरिंगाची काही बारीक चिरलेली पाने घेऊन त्याची पेस्ट बनवा, त्यात एक चमचा गूळ घाला आणि चांगले मिसळा. तुमची हिमोग्लोबिनची पातळी आणि लाल रक्तपेशींची संख्या सुधारण्यासाठी न्याहारीसोबत या चूर्णाचे नियमित सेवन करा.

3. हिरव्या पालेभाज्या:

हिमोग्लोबिन वाढवण्यासाठी हिरव्या भाज्या जसे पालक, मोहरीच्या हिरव्या भाज्या, सेलेरी आणि ब्रोकोली हे लोहाचे समृद्ध शाकाहारी स्त्रोत आहेत. पालक शिजवून खाण्याचा सल्ला दिला जातो कारण कच्च्या पानांमध्ये ऑक्सॅलिक ॲसिड असते ज्यामुळे शरीरात लोहाचे शोषण रोखू शकते. ही पालेभाज्या व्हिटॅमिन बी 12 , फॉलिक ऍसिड आणि इतर महत्वाच्या पोषक तत्वांचा नैसर्गिक स्रोत आहे आणि जर तुम्हाला तुमचा हिमोग्लोबिन वाढवायचा असेल तर तुम्ही ती तुमच्या रोजच्या थाळीचा मुख्य भाग बनवावी.

ब्रोकोली लोह आणि बी-कॉम्प्लेक्स व्हिटॅमिन फॉलिक ऍसिडचा समृद्ध स्रोत आहे, आणि त्यात मॅग्नेशियम, व्हिटॅमिन ए आणि सी सारख्या इतर आवश्यक पोषक तत्वांचा देखील समावेश आहे. शिवाय, हिरव्या भाज्यांमध्ये कॅलरीज कमी असतात आणि ते आहारातील फायबरचे चांगले स्रोत आहेत. म्हणूनच, ते वजन कमी करण्यात आणि पचन सुधारण्यात देखील मदत करू शकतात.

4. खजूर, मनुका आणि अंजीर:

खजूर आणि मनुका लोह आणि व्हिटॅमिन सी यांचे मिश्रण देतात. अंजीर, दुसरीकडे, लोह, मॅग्नेशियम, व्हिटॅमिन ए आणि फोलेटच्या चांगल्या गुणांनी परिपूर्ण असतात. सकाळी मूठभर वाळलेल्या अंजीर आणि मनुका आणि दोन किंवा तीन खजूर खाल्ल्याने तुम्हाला झटपट ऊर्जा मिळू शकते आणि तुमची हिमोग्लोबिनची पातळी सुधारू शकते. हिमोग्लोबिनची पातळी वाढवण्यासाठी आठवड्यातून दोनदा अंजीरचे दूध झोपण्याच्या वेळी पिण्याची देखील शिफारस केली जाते. मधुमेहींनी असे ड्रायफ्रुट्स माफक प्रमाणातच घ्यावेत.

5. तीळ:

काळे तीळ खाणे हा लोह, कॅल्शियम, मॅग्नेशियम, तांबे, जस्त, सेलेनियम आणि व्हिटॅमिन बी 6, ई आणि फोलेटने भरलेले असल्यामुळे लोहाचे प्रमाण वाढवण्याचा आणखी एक चांगला मार्ग आहे. तुम्ही त्यांना थोड्या पाण्यात भिजवून दुसऱ्या दिवशी सकाळी खाण्यापूर्वी रात्रभर राहू शकता. सुमारे 1 चमचे कोरडे भाजलेले काळे तीळ एक चमचे मधामध्ये मिसळा आणि बॉलमध्ये रोल करा. तुमचे लोहाचे प्रमाण वाढवण्यासाठी या पौष्टिक लाडूचे नियमित सेवन करा. तुम्ही तुमच्या तृणधान्यांवर किंवा ओटचे जाडे भरडे पीठ किंवा अगदी दही आणि फळांच्या सॅलडवर काही शिंपडू शकता

घरी तुमची हिमोग्लोबिन पातळी वाढवण्यासाठी इतर टिपा:

• फळांवर विसंबून राहा: जर्दाळू, सफरचंद, द्राक्षे, केळी, डाळिंब आणि टरबूज हिमोग्लोबिनची संख्या सुधारण्यात खूप महत्त्वाची भूमिका बजावतात. हिमोग्लोबिनची पातळी वाढवण्याच्या बाबतीत सफरचंद हा एक स्वादिष्ट आणि योग्य पर्याय आहे कारण ते सर्वात लोह समृद्ध फळांपैकी एक आहेत. डाळिंब हे प्रथिने आणि फायबरसह लोह आणि कॅल्शियम या दोन्हींचा समृद्ध स्रोत आहे. त्याचे पौष्टिक मूल्य हिमोग्लोबिनची कमी पातळी असलेल्या लोकांसाठी एक परिपूर्ण स्त्रोत बनवते. हिमोग्लोबिन वाढवण्यासाठी ही फळे तुमच्या तृणधान्ये किंवा ओटमीलच्या भांड्यात घाला, किंवा थोडी गोडवा मिळावी म्हणून तुमच्या सॅलडमध्ये घाला किंवा तुमच्या मिल्कशेक, स्मूदी किंवा फळांच्या रसात घाला.

• लोखंडाच्या भांड्यांमध्ये शिजवलेले अन्न खा: याचे कारण असे आहे की लोखंडी भांडी तुमचे अन्न लोहाने मजबूत करते, ज्यामुळे हिमोग्लोबिनची पातळी कमी असलेल्या लोकांसाठी ते शक्तिशाली बनते.

• व्हिटॅमिन सी समृद्ध अन्नाची मदत घ्या : तुमच्या आहारात व्हिटॅमिन सीचा समावेश करा कारण ते तुमच्या शरीराला लोह अधिक कार्यक्षमतेने शोषण्यास मदत करते. गुसबेरी, संत्री, लिंबू, गोड लिंबू, स्ट्रॉबेरी, भोपळी मिरची, टोमॅटो, द्राक्षे, बेरी जास्त प्रमाणात खा, कारण त्यात व्हिटॅमिन सी भरपूर प्रमाणात आहे. व्हिटॅमिन सीच्या या नैसर्गिक स्रोतांचे नियमित सेवन करण्याची सवय लावा.

• लोह अवरोधक टाळा: तुमच्या शरीरात लोह शोषण्यास अडथळा आणणारे पदार्थ खाणे कमी करा, विशेषतः जर तुमच्याकडे हिमोग्लोबिनची संख्या कमी असेल. पॉलिफेनॉल, टॅनिन, फायटेट्स आणि ऑक्सॅलिक ॲसिडमध्ये समृद्ध असलेले हिमोग्लोबिन पदार्थ जसे की चहा, कॉफी, कोको, सोया उत्पादने, वाइन, बिअर, कोला आणि वातित पेये यांचे सेवन मर्यादित करा.

• मध्यम ते उच्च तीव्रतेच्या वर्कआउट्सची निवड करा: जेव्हा तुम्ही व्यायाम करता तेव्हा तुमचे शरीर संपूर्ण शरीरातील ऑक्सिजनची वाढती मागणी पूर्ण करण्यासाठी अधिक हिमोग्लोबिन तयार करते.

• आवश्यकतेनुसार पूरक आहार जोडा: कमी हिमोग्लोबिनची काही प्रकरणे केवळ आहाराद्वारे निश्चित केली जाऊ शकत नाहीत. तुम्हाला ओरल आयर्न सप्लिमेंट्स किंवा अतिरिक्त उपचार घ्यावे लागतील. तुम्ही लोह सप्लिमेंट घेणे सुरू करण्यापूर्वी, तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

तुमच्या हिमोग्लोबिनच्या पातळीची वेळेवर तपासणी करून घ्या . हे कोणतीही खालची पातळी आधीच ओळखण्यात आणि योग्य उपाययोजना करण्यात मदत करते.